Το Βιομηχανικό Μουσείο Τομάτας «Δ.Νομικός», φιλοξενεί το συμπόσιο και την έκθεση «Κάτω από το Τοπίο», το καλοκαίρι του 2022. Αποτελούν το επιστέγασμα μιας σειράς εκδηλώσεων, ερευνητικών και συμμετοχικών έργων γύρω από τα δύο νησιά που οργάνωσε και συντόνισε το Μπουλούκι κατά τη διάρκεια του 2021 και του 2022.
To Συμπόσιο Κάτω από το Τοπίο λαμβάνει χώρα στη Σαντορίνη και στη Θηρασιά από τις 26 έως τις 29 Ιουνίου. Ο σκοπός του είναι να ενεργοποιήσει ένα διάλογο ανάμεσα σε διαφορετικά πεδία γνώσης που αναπτύσσονται γύρω από τη μελέτη των τοπίων. Το συμπόσιο περιλαμβάνει κεντρικές ομιλίες -ανοιχτές στο κοινό- από πέντε διακεκριμένους στοχαστές. Επίσης, περιλαμβάνει ένα τριήμερο εργαστήριο που θα διεξαχθεί στη Θηρασιά από τις 27 έως τις 29 Ιουνίου, κατά τη διάρκεια του οποίου δεκαπέντε νέοι ερευνητές και ερευνήτριες θα συζητήσουν τις εργασίες τους με αναγνωρισμένους ακαδημαικούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Τέλος, δύο στρογγυλές τράπεζες μεταξύ εκπροσώπων διαφορετικών φορέων θα επιχειρήσουν να αγκυρώσουν τη θεωρητική συζήτηση σε συγκεκριμένες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα νησιωτικά τοπία της Σαντορίνης και της Θηρασιάς.
Το συμπόσιο βρίσκει στην έννοια του τοπίου ένα κοινό έδαφος για την αντιμετώπιση των πολύπλοκων κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων του 21ου αιώνα. Το έργο των προσκεκλημένων ομιλητών έχει προωθήσει εναλλακτικές προσεγγίσεις του δομημένου περιβάλλοντος και του τοπίου, πηγαίνοντας πέρα από την κατανόησή του σαν πανόραμα ή αντικείμενο θαυμασμού, και διαβάζοντάς το περισσότερο ως έναν χώρο συνύπαρξης και συνδιαλλαγής. Ο φιλόσοφος της αρχιτεκτονικής Karsten Harries, ο πολιτιστικός γεωγράφος Kenneth Olwig, οι αρχιτέκτονες τοπίου Teresa Gali Izard και Jane Mah Hutton, και ο ανθρωπολόγος Tim Ingold αποτελούν εξέχουσες φιγούρες στις σύγχρονες διεθνείς συζητήσεις γύρω από τα πολιτισμικά τοπία και την αρχιτεκτονική. Οι νέοι ερευνητές, οι προσκεκλημένοι σχολιαστές, και οι ομιλητές των στρογγυλών τραπεζών, εκπροσωπούν μία ποικιλία πολιτιστικών και επιστημονικών υποβάθρων. Προκειμένου να αξιοποιήσει την επαφή με τα μοναδικά τοπία των νησιών, το συμπόσιο θα πάρει τη μορφή ενός περιπλανώμενου υπαίθριου εργαστηρίου, ενθαρρύνοντας τον πολυεπίπεδο διάλογο μεταξύ των συμμετεχόντων, και υπογραμμίζοντας την αξία του τόπου και της ανθρώπινης επαφής στην μετά τον κορονοϊό εποχή.
Η έκθεση Κάτω από το Τοπίο διοργανώνεται με σκοπό να παρουσιάσει στο κοινό τα αποτελέσματα της δράσης που διοργάνωσε το Μπουλούκι καθ’ όλη τη διάρκεια του 2021 με επίκεντρο τη Θηρασιά. Αναπτύσσεται σε δύο σκέλη, ένα στην Σαντορίνη και ένα στην Θηρασιά, προσκαλώντας τον επισκέπτη να ταξιδέψει από το ένα νησί στο άλλο. Το πρώτο σκέλος στη Σαντορίνη, με τίτλο «Μαθαίνοντας από τα κάτω: η περίπτωση της θηραϊκής γης», σε επιμέλεια της μουσειολόγου Ερατούς Κουτσουδάκη, εστιάζει στην παρουσίαση της ιδιαίτερης μεθοδολογίας, των ευρημάτων και των αποτελεσμάτων του συνόλου του έργου «Κάτω από το Τοπίο». Ενώ, το σκέλος της Θηρασιάς με τίτλο «In Ex Situ», εστιάζει εξ’ ολοκλήρου στην εικαστική του διάσταση. Στην ουσία όμως και τα δύο σκέλη θέτουν ένα κοινό, πολύ απλό, ερώτημα: μας αφορά σήμερα η θηραϊκή γη; Και αν ναι, γιατί και πώς;
Με την ευκαιρία της ανίχνευσης απαντήσεων, η έκθεση μας καλεί σε ένα ταξίδι πίσω στην ιστορία, ένα ταξίδι που ξεκινά 30.000 χρόνια πριν, περνά από σπηλιές και αμπελώνες, ακούει τραγούδια του τρύγου, δοκιμάζει «άσπα» με γυμνό χέρι, μαθαίνει τί είναι το χοχλίδι και σε ποια λιμάνια του κόσμου χρησιμοποιήθηκε η γη της Θήρας και αν οι Ρωμαίοι είχαν μπετόν. Στην έκθεση το τοπικό συνομιλεί διαρκώς με το διεθνές, η παράδοση με την επιστήμη και την καινοτομία και η πρακτικότητα με την εικαστικότητα. Μέσα από την περιήγηση σε οκτώ θεματικές ενότητες που φιλοξενούνται στη Σαντορίνη, καθώς και μια αυτοτελή ενότητα στην Θηρασιά, ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να μάθει πώς τα δύο αυτά νησιά πήραν τη σημερινή τους μορφή, πώς ο άνθρωπος προσαρμόστηκε στο τοπίο και προσάρμοσε το τοπίο στις ανάγκες του, πώς ήταν όταν κατοικούνταν η εγκαταλελειμμένη πλέον Αγριλιά, ένας οικισμός που κρύβει μέσα του όλη τη σοφία που φέρνει ο αγώνας για επιβίωση και βέβαια πώς χτίζεις και πως δημιουργείς καλλιτεχνικά με θηραϊκή γη, με τον πλέον βιωματικό τρόπο.
Στην έκθεση, με αφορμή τη θηραϊκή γη, θα μάθουμε «από τα κάτω» πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε το παρελθόν μας για να βοηθήσουμε το μέλλον μας.
Οι δύο εκδηλώσεις διοργανώνονται από το Μπουλούκι – Περιοδεύον Εργαστήριο για τις Παραδοσιακές Τεχνικές Δόμησης, τελούν υπό την αιγίδα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και υποστηρίζονται από το JM Kaplan Fund, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), το Headley Trust, την ΑΜΚΕ ΑΙΓΕΑΣ, την ΕΥΔΑΠ, το Cyclades Preservation Fund, την Blue Star Ferries και τοπικές επιχειρήσεις.